اقتصاد قزوین در تکاپوی تعادل

همشهری در دومین بخش از مصاحبه با «سیده حمیده زرآبادی» نماینده قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی موضوعات روز استان را با عضو فراکسیون زنان مجلس و عضو کمیسیون صنعت، معدن و تجارت در میان گذاشت و آخرین تصمیمات در حوزه اشتغال، صنعت، سرمایه‌گذاری و راه و حمل‌و‌نقل استان را از وی جویا شد. در ادامه گفت‌وگوی همشهری را با وی می‌خوانید. 
 

‌استان در حوزه حمل‌و‌نقل ریلی پیشرفت چندانی نداشته است. برای حل مشکلات این حوزه چه برنامه‌هایی‌ دارید؟

این‌که بتوانیم از مسیرهای کوتاه‌تر مسافران بیشتری را جابه‌جا کنیم، ضمن صرفه‌جویی در سوخت و زمان، خدمت ارزنده‌ای به مردم است. از سوی دیگر، قزوین یک شاهراه مواصلاتی در مرکز کشور است و یکی از نقاط استراتژیک در مسیرهای منتهی به شمال کشور محسوب می‌شود. به دلیل حجم بالای تردد طی روزهای تعطیل در این مسیر مسافران با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شدند که امیدواریم با شروع پروژه راه‌آهن قزوین – رشت با ظرفیت جابه‌جایی 2 میلیون مسافر و 5/7میلیون تن بار در سال، بخش قابل ملاحظه‌ای از مشکلات یکی از راه‌های پرتردد استان رفع شود.

هرچند واگن‌هایی که در قزوین از آنها استفاده می‌شود وضعیت مطلوبی ندارد ولی امیدواریم با افتتاح پروژه‌های بزرگ ریلی به نوسازی و ارتقای خدمات و کیفیت این ناوگان نیز توجه شود. از این روز مصرانه پیگیر استفاده از قطارهایی تندروتر و پیشرفته‌تر در مسیرهای ریلی استان هستیم. در این زمینه مکاتباتی کرده‌ام و از مسئولان قول‌هایی گرفته‌ام، اما نکته این است که اجرایی شدن این پروژه به وضعیت اقتصادی کشور هم مرتبط است. با این حال ما تلاش می‌کنیم که تحقق یابد. همچنین با توجه به حضور نزدیک به 120هزار دانشجوی غیربومی در قزوین موضوع قطار شهری نیز به جد در دستور کار قرار دارد؛ این پروژه تنها راه کم کردن بار ترافیکی در مسیر پرتردد قزوین – البرز و تهران است. لذا راه‌اندازی مترو تا هشتگرد برای جابه‌جایی این حجم از مسافر از ضروریات است.

ساخت مترو برای استان چندین مرتبه پیشنهاد داده شده بود، اما زمانی که آقای آخوندی وزیر بودند بیشتر تأکید بر توسعه راه‌آهن بود و می‌گفتند نمی‌توانیم در 2 بخش هزینه کنیم؛ ولی امیدواریم در دوره مدیریت جدید به این موضوع توجه بیشتری شود، چراکه رویکرد قطار شهری و قطار بین‌شهری متفاوت است و ایجاد یکی نفی آن یکی نمی‌شود. 

‌دلیل سرعت پایین عملیات اجرایی برخی پروژه‌های ملی در استان همچون پروژه جاده الموت به تنکابن چیست؟ 

قزوین به دلیل داشتن نقش گلوگاهی در مرکز کشور، حجم قابل ملاحظه‌ای از مسیرهای ترانزیتی و آزادراه‌های کشور را به خود اختصاص داده است و همین مهم موجب شده در بسیاری از این راه‌ها در حوزه بهسازی با مشکل مواجه باشد؛ همچون محور بویین‌زهرا – ساوه. ضمن این‌که در حوزه راه‌های روستایی نیز مشکلاتی وجود دارد که برای رفع آنها نیازمند اعتبارات قابل ملاحظه‌ای هستیم. از طرفی کمبود اعتبارات در کل کشور یک موضوع همه‌گیر است و به‌کندی اعتبارات تخصیصی محقق می‌شود که در سرعت اتمام پروژه تأثیر دارد.در خصوص پروژه جاده الموت به تنکابن باید تاکنون افتتاح می‌شد که به دلیل کمبود اعتبارات و مشکلات محیط زیستی بر سر راه اجرا آن روند اجرای پروژه طولانی شده است که امیدواریم با حل موضوع پروژه سرعت خوبی بگیرد.

‌برای کمرنگ‌تر کردن تأثیر تحریم‌های اقتصادی بر صنعت استان و به‌ویژه معیشت مردم چه اقداماتی لازم است؟

قطعاً حمایت از صنعت اولین دستور کار استان در این زمینه خواهد بود. باید بنیه‌های اقتصادی و زیرساخت‌های صنعتی در استان را تقویت کنیم که البته بخشی از این موضوع بر عهده سیاست‌گذاری کلان در سطح ملی است. در ضمن بخش اعظم مشکلات ما در واحد‌های صنعتی از نوع مدیریتی است و اگر یک ایده به کارخانه تزریق شود، می‌تواند دگرگونی مثبتی در این واحدها ایجاد کند که این مهم در سایه دسترسی جامع به اطلاعات واحدهای صنعتی امکان‌پذیر است؛ موضوعی که فقدان آن به‌شدت احساس می‌شود.در حوزه ملی مشکلاتی در بخش‌های اقتصادی و صنعتی وجود دارد که مسئولان کشوری باید آنها را رفع کنند. مسئولان استان می‌توانند ساختار منظمی را تعریف کنند تا مشکلات برطرف شود. در همین رابطه نیز کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان تشکیل ‌شده تا مشکلات واحدهای تولیدی بررسی و رفع شود. ناهماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی استان به‌منظور کمک به واحدهای تولیدی از مشکلاتی است که در رفع آن، مسئولان استانی می‌توانند نقش بسزایی ایفا کنند؛ مهم‌ترین موضوعات واحدهای تولیدی استان قزوین شامل مسائل مالیاتی، بیمه، تسهیلات بانکی، تخصیص کالا و تهیه مواد اولیه است. 

‌برای کاهش نرخ بیکاری و اشتغال جوانان چه برنامه‌ای را دنبال می‌کنید؟

باید باور داشته باشیم که حل موضوع اشتغال با مسائلی مانند اشتغال ضربتی و بنگاه‌های زودبازده هرگز نمی‌تواند به توسعه اقتصادی منجر شود، چون از بن‌مایه علمی و زیرساختی بهره‌مند نیست و تجربه ثابت کرده که این اقدامات به دلیل نبود ایده پردازی ناقص می‌مانند.
متأسفانه سیکل ناقص موجود در این طرح‌ها، تزریق منابع مالی و ایجاد حجمی از تعهدات بر روی دوش دولت موجب شده تا نتیجه مطلوب حاصل نشود. از سوی دیگر، متأسفانه وزارت علوم با هدف کسب درآمد، افزایش ظرفیت در پذیرش دانشجو داشته است، بدون این‌که برای اشتغال آنها فکری کرده باشد. همچنین ضعف آموزش و پرورش نیز در این رابطه مشهود است. این سازمان نگاه کارآفرینی و تربیت نیروی خلاق ندارد، دانشگاه برنامه‌ای برای اشتغال ندارد؛ نتیجه این رویکرد، بیش از 50 درصد فارغ‌التحصیلان مرد و 60 درصد فارغ‌التحصیلان زن بیکار است. 

‌چرا عملکرد استان در حوزه سرمایه‌گذاری به‌جز در بخش صنعت در سایر بخش‌ها ضعیف بوده است؟

نگاه به حوزه‌های سرمایه‌گذاری باید راهبردی باشد. در شهر قزوین شاهد حضور سرمایه‌گذاران اکثراً بومی هستیم. باید عرصه‌های فعالیت را به خارج استان به‌خصوص در حوزه مدیریت شهری تعمیم داد.
 لازمه حضور خلاقانه و پویا در این عرصه تهیه نقشه جامع راه و بسته‌ فرصت‌های سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذاران با بررسی این بسته‌ها نگاهی جامع نسبت به وضعیت و افق چشم‌انداز آینده شهر قزوین پیدا کنند.  شهر قزوین به واسطه ظرفیت‌های تاریخی، طبیعی، گردشگری و صنعتی فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف است؛ این زیرساخت‌ها، محرک‌های اقتصادی خوبی هستند تا جذابیت‌های فراوانی پیش روی فعالان بخش خصوصی ایجاد کند. لذا باید با اصلاح فرایندها و تسهیل مسیر سرمایه‌گذاری فعالان بخش خصوصی را به حضور در پروژه‌های بزرگ ترغیب کرد تا علاوه بر برخورداری شهروندان، سرمایه‌گذاران هم در این مسیر متضرر نشوند. 

‌در روزهای اخیر شاهد اعلام موضع شما و برخی مدیران شهری در خصوص ورود پسماندهای خطرناک به استان هستیم، چاره کار چیست؟

حل مشکل تخلیه پسماندهای صنعتی غیرمجاز در دشت قزوین، علاوه بر ورود جدی‌تر محیط‌زیست استان به این مساله، نیازمند یک عزم جدی و مشترک بین همه دستگاه‌های ذی‌ربط است و دستگاه قضا و سازمان بازرسی نیز باید به مساله ورود کند و درراستای شناسایی عاملان و جلوگیری از این چنین اقداماتی وارد عمل شوند؛ چراکه دیده شده برخی اقدامات در حوزه پسماندهای صنعتی توسط افراد یا شرکت‌های جعلی صورت می‌گیرد که به دلیل نداشتن هیچ‌گونه سابقه در این زمینه قابل نظارت و پیگیری نیستند. از این رو محیط‌زیست استان باید با ورود جدی‌تر به این دست از مسائل اقدام عملی برای مقابله با این پدیده داشته باشد و به تشکیل چند جلسه بسنده نکند.در حوزه مدیریت شهری نیز متأسفانه به وجود اهتمام شهرداری قزوین برای حل مساله هنوز مدیریت خوبی را در سایت پسماندهای شهری محمدآباد شاهد نیستیم و به دلیل آینده‌نگری غلطی که در این سایت رخ داده، لندفیل‌ها ظرف دو، سه سال آتی ظرفیتشان تکمیل است و حجم زباله ورودی به این سایت هیچ سنخیتی با برنامه‌ریزی‌های اولیه ندارد.

‌با توجه به انتصابات چند وقت اخیر در استان، آیا تغییر رویکرد در عرصه مدیریت زنان تاکنون مثبت بوده است؟

برخلاف برخی مخالفت‌ها و چالش‌ها در زمینه انتصاب زنان که همواره در استان از دیرباز وجود داشت ولی در این دوره مدیریت بانوان تجربه منحصربه‌فردی در اختیار مدیریت استان قرار داد، چراکه سطح بهره‌وری و رضایت در حوزه‌هایی که زنان منصوب شده‌اند به شکل باور نکردنی بالاتر از حد انتظار و تحسین‌برانگیز است؛ مخالفت‌های زیادی با انتصاب بانوان در مسئولیت‌های سیاسی چون فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها می‌شود اما بانوان ما نشان داده‌اند که مدیریت در این بخش‌ها با توانمندی و فارغ از جنسیت امکان‌پذیر است. 

‌علت کاهش نیافتن قیمت‌ها  

سیده حمیده زرآبادی در باره علت کاهش نیافتن قیمت‌ها در شرایط ثبات نسبی در بازارگفت:  در اقتصاد یک قاعده‌ای به نام «چسبندگی» وجود دارد که وقتی افزایش قیمت روی کالاها اعمال می‌شود، حتی اگر دلیل و منشأ آن افزایش را هم کنترل کنید، قیمت کالا به‌راحتی کاهش پیدا نمی‌کند. دلیل اصلی این اتفاق هم مقاومت بازار در برابر کاهش قیمت‌هاست. یکی از دلایل اصلی این اتفاق نبود ساز و کار نظارتی بر روند کنترل قیمت‌ها از سوی دولت است. وقتی می‌گویم دولت، منظور کل سیستم مدیریتی نظام است.

در این آشفته‌بازار عده‌ای سوءاستفاده‌کننده در تولید و نرخ‌گذاری مواد اولیه ورود پیدا کردند و بازار را برهم زدند. متأسفانه جامعه هم خیلی شاهد برخورد با این اختلالگران نبود؛ مهم‌ترین کاری که دولت در این شرایط می‌تواند انجام دهد تا کمی آرامش بر بازار حاکم شود، نرخ‌گذاری کالاهاست. وقتی دولت شفاف لیست قیمت همه کالاها را بدهد، آن وقت باید با هر فروشنده‌ای که خارج از این لیست اعلام‌شده عمل کرده، برخورد شود. چطور دولت هر روز نرخ ارز و سکه را اعلام می‌کند، پس می‌تواند برای همه کالاها قیمت‌گذاری کند. به نظر من باید این سیاست هرچه سریع‌تر در دستور کار دولت قرار بگیرد.