سيده حميده زرآبادي گفت: سرور برخي سرويس‌هايي كه ما ارايه مي‌كنيم، داخل كشور نيست و سرورها و مسيريابي‌هاي آنها خارج كشور انجام مي‌شود. شبكه ملي اطلاعات چيزي كه تصور مي‌كنيد، نيست. من فكر مي‌كنم يك تلقي اشتباه هم اتفاق افتاد و اين برداشت شد كه همه‌‌چيز داخل اتفاق مي‌افتد.
شما طرحي به مجلس داده‌ايد كه براساس آن قطع اينترنت بدون مجوز مجلس ممنوع است اما در اين طرح مدام در پرانتز از «اعم از داخلي و بين‌المللي» استفاده كرده‌ايد. با توجه به زمزمه‌هاي قطع اينترنت بين‌الملل و راه‌اندازي شبكه ملي اطلاعات، پرسشي كه براي كاربران به وجود مي‌آيد اين است كه شبكه ملي اطلاعات چيست و ميزان دسترسي افراد به اينترنت چگونه خواهد بود؟
نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه سرويس‌هايي كه ما در بستر اينترنت از آنها استفاده مي‌كنيم، 3 سطح هستند؛ سطح نخست، سرويس‌هايي است كه كليه مسيريابي‌ها و سرورهاي‌شان داخل كشور است كه مي‌توان نام سطح داخلي بر آن گذاشت. برخي خدمات هستند كه براي ارايه آنها بخشي از آن داخل كشور است و بخشي خارج كشور. يك سري از خدمات هم كلا خارج كشور هستند. با توجه به مباحثي كه اين روزها شاهد بوديم، هدف ما اين بود كه خدماتي كه از بستر اينترنت ارايه مي‌شوند، دچار اختلال نشوند يا اگر هم براساس مصوبه امنيتي اين كار انجام شد، ضوابطي داشته باشد تا افرادي كه در اين حوزه كار مي‌كنند، خسارات زيادي متحمل نشوند.
اما اگر اينترنت ملي شود، همچنان الزامي براي قطع دسترسي به خدمات وجود دارد؟
ما اصلا نمي‌توانيم اين كار را انجام دهيم. اصلا سرور برخي سرويس‌هايي كه ما ارايه مي‌كنيم، داخل كشور نيست و سرورها و مسيريابي‌هاي آنها خارج كشور انجام مي‌شود. شبكه ملي اطلاعات چيزي كه تصور مي‌كنيد، نيست. من فكر مي‌كنم يك تلقي اشتباه هم اتفاق افتاد و اين برداشت شد كه همه‌‌چيز داخل اتفاق مي‌افتد. ما نمي‌توانيم اين كار را انجام دهيم. يك‌سري از خدماتي كه انجام مي‌شود، مثل پيام‌رسان‌هاي داخلي يا درگاه‌هاي بانكي، مي‌توانند به‌طور كامل در داخل انجام شوند و در دسته سطح خدمات كاملا داخلي قرار بگيرند. اما زماني است كه افراد از مرورگرهاي داخلي استفاده مي‌كنند و در آن مقاله‌اي را جست‌وجو مي‌كنند كه خارج كشور وجود دارد؛ اين كار جزو خدماتي است كه بخشي از آن در داخل كشور و بخشي خارج از كشور است. يك سري سرويس‌هايي هم هست مانند برخي اپليكيشن‌ها كه كاملا خارج از كشور هستند.
شبكه‌هاي اجتماعي در اين دسته قرار مي‌گيرند؟
مي‌تواند بخشي از آنها داخلي باشند و بخشي كاملا خارجي.
مثلا واتس‌آپ، توييتر، اينستاگرام در اين دسته هستند؟
بله.
بنابراين در صورتي كه قرار به استفاده از شبكه ملي اطلاعات به تنهايي باشد، دسترسي كاربران داخل كشور به آن سطح از سرويس‌ها كه به‌طور كامل در خارج كشور قرار دارند، قطع مي‌شود؟
شبكه ملي اطلاعات دسترسي نمي‌دهد. شبكه ملي اطلاعات مي‌گويد ما چقدر مي‌توانيم كيفيت ارايه سرويس‌ها و داخلي‌سازي‌ها را تقويت كنيم. يعني مي‌گويد هر مقدار و بخشي كه ممكن است را داخل كشور انجام دهيم. اين اتفاق در كشورهاي ديگر هم افتاده است. در چين، مرورگرهاي داخلي به مراتب بيش از ياهو يا گوگل يا جست‌وجوگرهاي ديگر استفاده مي‌شود. در واقع از خدمات داخلي خودشان بيشتر استفاده مي‌كنند. براي اين كار هم فرهنگ‌سازي كرده‌اند، كيفيت را ارتقا داده و كارهايي را انجام مي‌دهند. اما به اين معنا نيست كه وقتي از آن استفاده مي‌كنند، هيچ رابطه‌اي با ديگر نقاط جهان ندارند. شبكه ملي اطلاعات به معناي اين است كه بتوانيم در خدمات مستقل شويم، اطلاعات داخل كشور باشد و بتوانيم دانش فني خودمان را افزايش دهيم.
يعني الان اگر شبكه ملي اطلاعات راه‌اندازي شود، دسترسي كاربران به شبكه‌هاي اجتماعي مانند توييتر، اينستاگرام يا واتس‌آپ قطع نمي‌شود؟ در واقع همان اتفاقي مي‌افتد كه در آن دو هفته قطعي اينترنت افتاد؟
نه. درحال حاضر بسياري از اداره‌هاي ما در شبكه داخلي فعال هستند، بانك‌ها روي شبكه داخلي فعالند. بر اثر اين اتفاقي كه افتاد، كيفيت ارايه خدمات اين موارد نيز مشخص شد. شبكه ملي اطلاعات كيفيت اينها را بهتر و اين خدمات را رقابت‌پذير مي‌كند. كنار اينها هم اگر آن فرهنگ‌سازي انجام شود كه مخاطب خودش بتواند انتخاب كند، اتفاق مثبتي است. يعني شهروندان بتوانند به جاي استفاده از «ويز»، اپليكيشن‌هايي مثل «بلد» و «نشان» را مورد استفاده قرار دهند يا به‌جاي استفاده از «گوگل» از مرورگر داخلي «يوز» استفاده كنند. اما در آن اتفاقي كه افتاد، خدمات در بستر اينترنت چه به صورت سطح دو (بخشي داخلي و بخشي خارجي) و چه سطح سه (كاملا خارج كشور) به‌طور كامل قطع شد و صرفا امكان دريافت خدمات در يكي از اين سطوح سه‌گانه ميسر بود.
و تاكيد داريد كه قرار نيست اين اتفاق بيفتد؟
در شبكه ملي اطلاعات نه، چون اصلا تعريف آن، اين نيست.