نیروی انسانی مهم‌ترین منبع و داشته یک کشور است. افراد جوان و خوشفکری که در جامعه تربیت می‌شوند، در آینده مدیران و مسئولان کشور خواهند شد. به‌رغم تاکیدات رهبر انقلاب و سایر مقامات ارشد کشور بر جوانگرایی و استفاده از پتانسیل قشر جوان در امور مدیریتی، متاسفانه یک نگرش و مانعی برای تحقق این امر وجود دارد
در استفاده از ظرفیت نیروهای جوان بحثی وجود دارد و آن «سرمایه اجتماعی» است. نیروی انسانی مهم‌ترین منبع و داشته یک کشور است. افراد جوان و خوشفکری که در جامعه تربیت می‌شوند، در آینده مدیران و مسئولان کشور خواهند شد. به‌رغم تاکیدات رهبر انقلاب و سایر مقامات ارشد کشور بر جوانگرایی و استفاده از پتانسیل قشر جوان در امور مدیریتی، متاسفانه یک نگرش و مانعی برای تحقق این امر وجود دارد و آن اینکه جوانان تجربه لازمه را ندارند و بر این اساس نمی‌توانند در عرصه مدیریتی خوب عمل کنند! همین نگرش باعث عدم استفاده از جوانان در مدیریت کشور شده است. مشکل بعدی عدم وجود یک سازوکار و بستر مناسب برای ظهور و بروز «شایسته سالاری» در کشور است. در ایران تاکید بر این است که یک جوان چه رزومه‌ای دارد یا در چه جاهایی مسئولیت داشته است، بدون آنکه خروجی یا کارنامه آنها مورد ارزیابی قرار بگیرد. نکته دیگر این است که افرادی که در یک مسئولیت به مدت طولانی حضور دارند، دیگر انگیزه یا توان نوآوری در مجموعه مدیریتی خود را ندارند. اما نیروهای جوان و خوشفکری با ورودشان به مدیریت‌ها و مسئولیت ها، می‌توانند با انگیزه تحرک خود، تغییرات خوبی را در مدیریت‌ها ایجاد کنند که باعث رخدادهای خوب و مثبتی خواهند شد. به‌عنوان مثال با تغییر رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و آمدن فردی مانند آقای فلاحت پیشه (نمی شود گفت جوانگرایی شده) اما باعث یک تغییر مثبت و تحرک و پویایی این کمیسیون شده است. بنابراین تغییر افراد می‌تواند نکات مثبتی به همراه داشته باشد. اما مشکل اصلی نداشتن سازوکار در انتخاب مدیران است که فقط به رزومه افراد نگاه می‌شود و نه کارنامه آنها. ممکن است فردی در 10 محل مختلف سابقه مدیریتی داشته باشد اما در کارنامه و عملکرد او نکته مثبتی وجود نداشته باشد، در مقام مقایسه فقط عددها و تعدد مسئولیت‌ها لحاظ می‌شود. جوان فرصت بروز شایستگی و نشان دادن توانایی خود را باید داشته باشد تا بتواند خود را ثابت کند. بنابراین اکنون که قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان اجرایی شده است اگر به نحوه احسن اجرا شود آثار خوبی برای کشور به همراه خواهد داشت. همواره گفته می‌شود در کشور مدیران خوبی تربیت نشده‌اند و اگر مدیران فعلی و بازنشسته بروند، کشور دچار چالش خواهد شد. اینگونه نیست؛ زیرا پست‌های مدیریتی که تغییر در آنها ایجاد شده است، عملکرد مجموعه مدیریتی روند رو به‌رشدی را نشان می‌دهند. تغییرات و جوانگرایی باعث می‌شود انگیزه و ایده‌های نو وارد فضای مدیریتی کشور شود که همین امر تغییرات بعدی و عمده‌تری را به همراه خود می‌آورد. از سویی می‌تواند باعث رفع برخی مشکلات کشور شود یعنی استفاده از نیروهای جوان می‌تواند عامل مرتفع شدن مسائل و مشکلات کشور باشد. هر چند برخی معتقدند که در شرایط فعلی نیازمند افراد باتجربه‌تر هستیم اما باید در نظر داشت که «وضعیت فعلی کشور» حاصل کار همین مدیران باتجربه بوده است. اگر این مسئولان تجربه‌های مفیدی داشتند که این وضعیت به‌وجود نمی‌آمد. بنابراین امیدواریم با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری بر استفاده از جوانان خوشفکر و با انگیزه، به عرصه عمل هم نزدیک شویم. اما در عرصه عمل نیاز به «شایسته‌سالاری» احساس می‌شود. یعنی باید فرآیند به‌کارگیری جوانان یک فرآیند شفافی باشد. در کشور موضوعی بسیار فراگیر و مطرح شده و آن هم جایگزینی یا به مسئولیت گماردن فرزندان مسئولان و مدیران آن است که در فضای مجازی به ژن خوب معروف شده است که واژه خوبی نیست. باری این آقازادگی‌ها زیاد از زبان مردم شنیده می‌شود اما بسیاری از مناسبات مدیریتی کشور بر اساس پدرخواندگی است. یعنی افراد صرفا رابطه فامیلی با هم ندارند و بیشتر بر اساس ارتباط نزدیک و روابط خاص در مسئولیت‌ها گمارده می‌شوند. د رواقع پیدا کردن چنین روابطی گاهی اوقات بسیار سخت است. رسانه‌ها در شفاف شدن این مناسبات وظیفه حساسی دارند و باید رسانه‌ها شاخص‌های گزینش و انتخاب افراد و فرآیندهای این انتخاب را دنبال کنند. نسبت‌های فامیلی را می‌توان تشخیص داد اما پدرخواندگی‌ها را نمی‌توان به راحتی ردیابی کرد. عموما افراد انتخابی پدرخوانده‌ها شایسته نیستند و اما ممکن است برخی منتخبان بر اساس نسب فامیلی هم به نوبه خود از شایستگی و لیاقت برخوردار باشند. باید هر کسی شایسته است در مسئولیت‌ها گمارده شود. بنابراین باید در چینش‌های جدید مدیریتی کشور شایسته‌سالاری در عین جوانگرایی لحاظ شود. منبع: روزنامه آرمان امروز